Het Grondwettelijk Hof volgt de fundamentele bezwaren van Katholiek Onderwijs Vlaanderen tegen de eindtermen voor het derde tot het zesde middelbaar. De vrijheid en christelijke inspiratie stonden op het spel, en zou van leerkrachten louter uitvoerders van het onderwijsbeleid maken.
“Te gedetailleerd”, zegt het Grondwettelijk Hof, waardoor de eindtermen een fundamentele inbreuk zijn op de grondwettelijk gewaarborgde vrijheid van onderwijs. Het Hof maakt duidelijk dat de overheid geen volledig onderwijsprogramma mag opleggen en voldoende ruimte moet laten voor eigen doelen van onderwijsverstrekkers, scholen en leraren.
Een leraar die alle onderwijstijd nodig heeft om de door de overheid opgelegde minimumdoelen te bereiken, wordt uitvoerder van het onderwijsbeleid.
In een eerste reactie op Kerknet, reageert Lieven Boeve, topman van het Katholiek Onderwijs Vlaanderen, heel tevreden. ‘Het Grondwettelijk Hof volgt de bezwaren van het Katholieke Onderwijs. We moeten de eindtermen versoberen zodat scholen en leraren ruimte krijgen om vanuit een eigen project kwaliteitsvol onderwijs te bieden.’
Eindtermen zijn minimumdoelen, maar de nieuwe eindtermen zouden zo gedetailleerd zijn, dat alle beschikbare lestijd zou gaan naar het bereiken van deze ‘minimum’ doelen. Er blijft dan geen ruimte over voor eigen accenten en verscheidenheid.
Het is dus duidelijk dat de vrijheid en christelijke inspiratie van het onderwijs op het spel staan. De Vlaamse overheid wil naar een doorgedreven overheidscontrole gaan. Dan worden leraren louter uitvoerders van het onderwijsbeleid. De Antwerpse bisschop Johan Bonny, voorzitter van de raad van bestuur van Katholiek Onderwijs Vlaanderen, is blij met het arrest en met ‘de vaststelling dat de checks and balances van onze rechtstaat goed werken.’
Een andere kritiek is dat de nieuwe eindtermen te veel op kennis focussen. Mieke Van Hecke, gewezen topvrouw van Katholiek Onderwijs Vlaanderen, voegt er aan toe: “Onderwijs is voor mij niet beperkt tot louter kennisoverdracht. Het is mensen voorbereiden om als verantwoordelijke, kritische, geëngageerde persoonlijkheden bewuste deelnemers te worden van een samenleving.”
‘Onderwijs is niet het vullen van een emmer,maar het aansteken van een vuur.’
– William Butler yeats (via kerknet)
‘De keuze waar we voorstaan is een fundamentele keuze’, schrijft de Kerknet-redactie in deze column. ‘Kiezen we als samenleving voor een doorgedreven overheidscontrole of kiezen we voor het vertrouwen in leraren, schoolteams en onderwijsverstrekkers? Kiezen we voor één (staats)pedagogie of kiezen we voor de rijke verscheidenheid van onderwijs- en opvoedingsprojecten die zo typisch is voor ons Vlaams onderwijs?’
Terecht. Zelfs de aanvankelijke eindtermen zelf waren destijds een dubieuze onderneming in het kader van de vrijheid van onderwijs. De controle van de overheid nam hand over hand toe. Sinds de invoering ervan is Vlaanderen overigen enorm achteruit gegaan w.b. de onderwijskwaliteit op wereldschaal. Helaas zien weinigen het verband. Uitgeblust personeel dat zich steeds meer als administrator ziet, i.p.v. als pedagoog en dudacticus Daarvoor kozen we uiteindelijk voor het beroep. Voor de kinderen.